Các bạn có từng nghe ai đó nói: Ăn chay dễ gây thiếu chất, tốn kém, mất nhiều thời gian nấu nướng hay mau đói hay không? 

Mình thì từ trước đến nay, đã từng nghe như rất nhiều người nói như vậy.

Đó là lý do vì sao, mình muốn dành 1 bài viết để chia sẻ với bạn sự thật đằng sau những hiểu lầm của số đông mọi người về ăn chay mà chưa ai nói đến. Mình nhận ra những sự thật ấy trong hành trình 7 năm học hỏi & thực hành chế độ ăn này. 

Lời nhắn:

Trước khi bắt đầu, dành cho những ai mới lần đầu đến với blog này, thì xin chào – mình là Ngọc Vũ. Bạn có thể biết thêm về mình tại đây

Đây là nơi mình chia sẻ về 2 mảng nội dung chính:

Thứ 1: Kinh nghiệm ăn chay healthy đủ chất mình đã tích luỹ được trong nhiều năm.

Thứ 2: Kiến thức về dinh dưỡng & sức khoẻ hữu ích mà mình cập nhật được từ website chính thức của những vị bác sỹ nước ngoài uy tín, và từ những tài liệu nghiên cứu khoa học được công bố bởi các tổ chức y tế trên thế giới. 

Hiểu lầm 1: Ăn chay chỉ dành cho những người mắc bệnh.

Có nhiều người cho rằng, nếu không theo Đạo hay Tôn giáo nào, thì chắc là phải mắc bệnh tật gì đó cần ăn kiêng khem thì mới chuyển sang ăn chay,

Nhưng bạn biết không, hiện nay có rất nhiều người chủ động chuyển sang chế độ ăn này dù vẫn đang khoẻ mạnh. Mình là 1 trong số đó. 

1 số ví dụ khác mình có thể nghĩ đến bây giờ. Trong nước thì có ca sỹ Cao Thái Sơn, Hồ Quỳnh Hương, Á hậu trương thị may, MC Đại Nghĩa, như vợ ca sỹ Tuấn Hưng, như Angela Phương Trinh.  Ngoài nước thì có ca sỹ Ariana Grande, Katy Perry, diễn viên Sadie Sink, v.v… 

Và còn rất nhiều người nổi tiếng trên thế giới khác lựa chọn ăn chay.

Họ chuyển sang chế độ ăn này vì nhiều lý do khác nhau, có người vì muốn tâm thanh tịnh, có người muốn bảo vệ môi trường, vì tình yêu dành cho động vật, hoặc vì muốn chủ động bảo vệ sức khoẻ từ sớm để sau này không phải đối mặt với vòng luẩn quẩn của bệnh tật và thuốc men. 

Vì sao ăn chay lại có thể giúp bảo vệ môi trường và bảo vệ sức khoẻ khỏi bệnh tật, thì mình giải thích chi tiết trong bài viết này.

Hiểu lầm 2: Ăn chay không cung cấp đủ cho cơ thể chất đạm, sắt, canxi, omega 3.

Dựa trên kiến thức mình trau dồi được sau khi tham dự các khoá học về dinh dưỡng được cung cấp bởi các trường đại học uy tín trên thế giới và tham khảo rất nhiều bài giảng, bài thuyết trình của những vị bác sỹ nước ngoài uy tín, thì mình có thể chắc chắn 1 điều – đó là 4 dưỡng chất không hề hiếm như nhiều người lầm tưởng, nó rất dồi dào trong thực vật.

7 năm ăn chay, mình không nhận thấy bất cứ dấu hiệu gì của việc cơ thể bị thiếu hụt đạm, sắt, canxi hay omega 3 cả.

Nếu ăn chay mà bị thiếu chúng, thì chỉ có 1 lý do duy nhất, đó là người ăn chay không lựa chọn tiêu thụ đúng loại thực vật giàu 4 dưỡng chất trên mà thôi

Bởi mặc dù chúng không hiếm trong thực vật, nhưng không phải loại nào cũng có hàm lượng dinh dưỡng tương đương / đồng đều như nhau, có loại cao và có loại thấp bạn ạ. 

Tiêu thụ loại thực vật chứa hàm lượng dinh dưỡng thấp, thì dù chúng ta có ăn nhiều đến mấy, tình trạng cơ thể bị thiếu chất vẫn rất dễ xảy ra.

Hiểu lầm 3: Chỉ có ăn chay mới thiếu vitamin B12.

Nếu bạn chưa biết, thì B12 là dưỡng chất được tổng hợp bởi các vi sinh vật trong nguồn nước và nguồn đất. Thực trạng nông dân lạm dụng hóa chất, thuốc BVTV đã khiến các vi sinh vật này bị mất đi đáng kể.

Thế nên, B12 khá hiếm trong thực phẩm ngày nay, bao gồm cả thực phẩm bắt nguồn từ động vật và thực vật. Vì vậy, thật ra ăn chay hay ăn mặn cũng nên bổ sung dưỡng chất này qua viên uống chức năng bạn ạ. 

May mắn là, nó rất dễ mua và giá cũng không đắt. 

Tiện đây, mình cũng muốn nhấn mạnh rằng, vitamin B12 là dưỡng chất duy nhất người ăn chay cần bổ sung qua thực phẩm chức năng.

Ngoài ra, tất cả những dưỡng chất thiết yếu khác đều có thể được tìm thấy trong thực vật, nên người ăn chay không cần bổ sung qua các loại viên uống bên ngoài nào bạn nhé. 

Hiểu lầm 4: Ăn chay dễ gây thiếu chất.

Đây có lẽ là hiểu lầm phổ biến nhất của mọi người. Quan điểm này thật ra là có cơ sở.

Nếu bữa chay hằng ngày chỉ loanh quanh rau củ, cơm trắng hoặc cơm gạo lứt, các món chế biến từ đậu phụ, nấm, muối vừng hoặc các món giả mặn, thì việc cơ thể bị thiếu chất, sụt giảm cân, xanh xao, mệt mỏi và thiếu năng lượng là điều không tránh khỏi. 

Mình ngày xưa cũng đã từng trải qua những tình trạng đó.

Nhưng nếu ăn chay đúng phương pháp, ăn dựa trên nền tảng kiến thức dinh dưỡng khoa học thì không những rất an toàn, mà còn có thể cung cấp đầy đủ những nhóm dưỡng chất thiết yếu giúp chúng ta duy trì được sức khoẻ & sức bền tốt.

Lấy bản thân mình là minh chứng. Từ khi biết cách ăn chay đúng phương pháp & chuẩn khoa học sức khoẻ của mình được cải thiện rõ rệt.

Mình luôn duy trì được cân nặng như mong muốn với chuẩn chỉ số BMI (49 – 50 kg / 1m63′),  mình thấy cơ thể có hệ tiêu hoá và sức đề kháng tốt hơn, rất ít khi bị ốm vặt, và cải thiện rõ rệt về sức bền khi làm việc trí óc hay vận động thể chất. 

Không chỉ riêng mình, mà các học viên của mình nhận được những thay đổi tích cực về sức khoẻ.

*Vậy ăn chay như thế nào cho đúng cách và chuẩn khoa học, mình hướng dẫn cụ thể, chi tiết từng bước trong khoá học Plant-based Nutrition.

Nội dung trong khoá học này là toàn bộ tất cả những kiến thức, kỹ năng, kinh nghiệm & bài học mình đúc kết được trong sau 7 năm thực hành ăn chay của bản thân.

Chúng sẽ giúp bạn có thể đi đúng hướng ngay từ những bước chân đầu tiên, để tránh mắc phải những sai lầm gây ăn chay thiếu chất. 

Khi tham dự khoá học này, bạn sẽ:

Thứ 1: Được quyền truy cập trọn đời vào 29 bài học chuyên sâu – chia sẻ tất cả những kiến thức & kỹ năng quan trọng bạn cần biết để ăn chay healthy đủ chất & khoẻ mạnh.

Thứ 2: Được mình trực tiếp đồng hành hỗ trợ, giải đáp thắc mắc cá nhân 1-1 khi bạn có vướng mắc. Đây là điều mình ước rằng trước đây có ai đó offer, thì hành trình chuyển sang ăn chay của mình ngày xưa đã dễ dàng, suôn sẻ & thuận lợi hơn rất nhiều.

*Nếu bạn đang mong muốn chuyển sang ăn chay healthy đủ chất nhưng còn mông lung chưa biết bắt đầu từ đâu, hoặc bạn đã ăn chay 1 thời gian nhưng chưa đúng cách, nên gặp phải những ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe thì khoá học này rất hữu ích với bạn. 

Nó đã giúp các học viên của mình có những tiến triển rất tích cực về sức khoẻ. Và mình tin rằng nó cũng có thể giúp bạn. 

📍Thông tin chi tiết về khoá học & cách thức đăng ký, mời bạn xem tại đây.

Hiểu lầm 5: Ăn chay đủ dinh dưỡng rất đắt đỏ. 

Mình không biết dựa vào đâu mà mọi người có hiểu lầm này. Nhưng dựa trên tính toán của mình, thì chi phí hàng tháng mình bỏ ra khi chuyển sang ăn chay healthy đủ chất, cũng chỉ tương đương như thời mình còn ăn mặn – nấu những bữa cơm lành sạch cho gia đình bình thường mà thôi. 

Tuy nhiên lưu ý là, cũng giống như ăn mặn, ăn chay sẽ chia làm 2 kiểu:

Kiểu 1 kiểu truyền thống – chủ yếu ăn các món giả mặn. Chi phí khá rẻ – tương đương với cơm bình dân. Nhược điểm là duy trì lâu dài sẽ gây thiếu chất.

Kiểu 2 là ăn chay healthy lành mạnh với nguồn nguyên liệu chính là các loại thực vật toàn phần, chưa trải qua quá trình tinh chế và chế biến công nghiệp. Chi phí kiểu này sẽ cao hơn, tương đương như ăn mặn nhưng theo chế độ eat clean, ưu tiên lựa chọn thực phẩm sạch và hữu cơ. 

Mình thì chọn ăn theo kiểu thứ 2. 

Dù chi phí cao hơn nhưng với mình là khoản đầu tư rất xứng đáng, bởi chúng ta là những gì chúng ta ăn vào, bệnh từ miệng mà ra. Sức khoẻ có tốt hay không phụ thuộc rất lớn vào nguồn thực phẩm mà chúng ta dung nạp hằng ngày.

Hiểu lầm 6: Ăn chay mà đủ chất thì mất nhiều thời gian nấu nướng.

Mình thấy 1 số bạn có lầm tưởng rằng, nấu món chay đủ dinh dưỡng thì phải phức tạp và mất thời gian lắm. Nhưng theo trải nghiệm của cá nhân mình thì không phải là như vậy. 

Bởi không phải cứ tẩm ướp, nấu nướng cầu kỳ mới là ngon và đủ chất đâu bạn ạ. Ngược lại, nấu nướng càng đơn giản, càng giữ được tối ưu nhất hương vị tự nhiên và hàm lượng dinh dưỡng trong thực phẩm. 

Thế nên, mình thấy nấu món chay healthy đủ chất lại dễ, đơn giản và tiết kiệm thời gian hơn rất nhiều so với nấu món mặn. 

Nếu như trước đây khi còn ăn mặn, mỗi ngày mình phải dành ít nhất 3 tiếng để nấu và dọn dẹp, thì từ khi chuyển sang ăn chay, mỗi ngày mình chỉ cần dành tối đa 1 tiếng để chuẩn bị và nấu cho 3 bữa ăn. 

Việc dọn dẹp sau đó cũng nhanh chóng, gọn nhẹ, đỡ lích kích hơn rất nhiều. 

Hiểu lầm 7: Ăn chay mau đói. 

Khi dạo qua các hội nhóm ăn chay trên Facebook, mình thấy có 1 số bình luận nói rằng ăn chay rất mau đói nên phải ăn nhiều bữa trong ngày.

Nhận định này là đúng nếu chế độ ăn chay không cung cấp đủ cho cơ thể 1 trong 2 nhóm dưỡng chất thiết yếu: đa lượng (đạm, chất béo tốt, tinh bột tốt, chất xơ) và vi lượng (vitamin, khoáng chất, dưỡng chất kháng viêm và chống oxy hoá).

Nhưng nếu bạn biết cách thiết kế nên thực đơn món chay cân bằng dinh dưỡng, cung cấp đầy đủ những nhóm dưỡng thiết thiết yếu trên cho cơ thể, và phù hợp với thể trạng sức khoẻ, chế độ tập luyện của riêng bản thân, thì sẽ cảm thấy no rất lâu và không thèm ăn vặt. 

7 năm ăn chay, mình chỉ ăn duy nhất 2 bữa chính & 1 bữa phụ, là thấy cơ thể có đủ năng lượng cho các hoạt động thể chất và trí óc hằng ngày rồi.

Hiểu lầm 8: Ăn chay dễ bị mệt, không có đủ sức cho tập luyện thể thao.  

Quan điểm này là đúng nếu ăn chay sai cách. 

Nhưng khi ăn chay đúng phương pháp, ăn dựa trên nền tảng kiến thức dinh dưỡng khoa học thì hoàn toàn có thể cung cấp cho cơ thể đầy đủ những dưỡng chất thiếu yếu, giúp chúng ta có đủ sức để tập luyện bất cứ môn thể thao nào. 

Lấy ví dụ như bản thân mình, mình tập luyện 6 / 7 ngày – mỗi ngày tối thiểu là 60 phút với những môn thể thao yêu cầu sức bền cao, mình nhận thấy sức bền của bản thân còn tốt hơn cả thời mình còn ăn mặn nữa bạn ạ. 

Hiện nay, cũng đã có rất nhiều vận động viên trong nước và trên thế giới là người ăn chay, bạn có thể tìm hiểu về họ trong bài viết này. 

Hiểu lầm 9: Ăn chay nhàm chán.

Ăn chay chỉ ăn loanh quanh rau củ, cơm trắng hoặc cơm gạo lứt, các món chế biến từ đậu phụ, nấm, muối vừng, hoặc các món giả mặn nên nhàm chán và nhạt nhẽo. 

Sự thật là, trong công thức món chay healthy đủ chất, nguyên liệu đa dạng hơn thế rất nhiều bạn ạ, ngoài rau củ và nấm ra còn có: 

• Ngũ cốc nguyên cám
• Đậu đỗ
• Hạt hạnh
• Gia vị thảo mộc 
• Trái cây
• Rong tảo biển
• Thức uống

Trong mỗi nhóm thực phẩm trên, có rất nhiều chủng loại khác nhau để chúng ta luôn phiên thay đổi hằng ngày nên sẽ không cảm thấy nhàm chán. Đó là lý do vì sao mình có thể duy trì chế độ ăn này trong 7 năm nay mà không cần gò ép bản thân. 

*Trong học phần 6 của khoá học Plant-based Nutrtion, mình chia sẻ những công thức món chay healthy đủ chất mà bản thân đang áp dụng. 

Mình không đếm nổi số lần thử nghiệm và chỉnh sửa để có thể đúc rút ra những công thức độc quyền này, sao cho chúng đảm bảo tất cả những tiêu chí dưới đây:

🌱 Những nhóm thực phẩm cần có trong chế độ ăn thuần chay để cung cấp đủ nhóm dưỡng chất thiết yếu cho cơ thể mình đề cập bên trên – được phân bổ đều trong 3 bữa/ ngày. 

🌱 Chỉ sử dụng thực phẩm giàu dinh dưỡng, đặc biệt là sắt, đạm, canxi, omega 3 và những dưỡng chất có tính kháng viêm, chống o-xy hoá cao. Không tiêu thụ thực phẩm nghèo nàn dinh dưỡng. 

Thực vật không phải loại nào cũng có hàm lượng dinh dưỡng tương đương / đồng đều như nhau, có loại cao và có loại thấp bạn ạ. Tiêu thụ loại nghèo dinh dưỡng thì dù chúng ta có ăn nhiều đến mấy, tình trạng cơ thể bị thiếu chất vẫn dễ xảy ra. 

🌱 Áp dụng cách kết hợp thực phẩm khoa học để tối ưu hoá khả năng cơ thể hấp thụ dưỡng chất. 

🌱 Hương vị dễ ăn

🌱 Nguyên liệu dễ tìm mua trong nước. 

🌱 Dễ nấu và không mất nhiều thời gian chế biến. Tối đa 10 phút cho bữa sáng / tối & 15-20 phút cho bữa trưa. 

🌱 Chi phí mỗi bữa ăn vừa phải để chúng ta có thể duy trì được lâu dài.

🌱 Nói không với các loại gia vị công nghiệp, thực phẩm giả mặn, thực phẩm chiên rán sử dụng dầu ăn tinh luyện, và thực phẩm đóng gói chế biến sẵn chứa nhiều chất phụ gia không tốt cho sức khoẻ.

*Tuy vậy, mình cần lưu ý là, nếu bạn chọn tiêu thụ món chay đóng gói chế biến sẵn hoặc món giả mặn thì mình không nói, bởi nó đã sử dụng rất nhiều chất điều vị hoá học để đánh lừa vị giác của chúng ta rồi. 

Nhưng nếu bạn chọn ăn món chay healthy, lành mạnh với nguyên liệu chính là các loại thực vật toàn phần nguyên thuỷ, hoàn toàn không sử dụng gia vị công nghiệp như mình hướng dẫn trong khoá học này, thì trong thời gian đầu có thể bạn sẽ thấy hơi nhạt mồm nhạt miệng do chưa quen lắm với hương vị tự nhiên từ chúng.

Nhưng chỉ cần duy trì được từ 7-10 ngày để vị giác làm quen hơn, bạn sẽ dần cảm nhận được vị ngon từ các nguyên liệu tự nhiên, và không muốn quay trở lại tiêu thụ các món ăn được nêm nếm nhiều loại gia vị công nghiệp nữa đâu. 

Hãy rèn cho vị giác của mình chỉ chấp nhận những món ăn tươi xanh lành và tốt cho sức khoẻ thôi bạn nhé.

*Plant-based Nutrition là khoá học chia sẻ kiến thức dinh dưỡng chuẩn khoa học và hướng dẫn ăn chay healthy đủ chất A->Z. 

Vì thế, ngoài chia sẻ công thức món chay với những tiêu chí trên, thì 1 lần nữa – tất cả những kiến thức, kỹ năng quan trọng khác bạn cần biết để ăn chay healthy đủ chất & khỏe mạnh đều được mình đề cập đến. 

Mong muốn của mình, là giúp học viên có chỉ cần 1 khoá học toàn diện duy nhất này là đủ, không phải tốn thêm thời gian, tiền bạc & công sức để tìm hiểu từ nhiều nguồn khác nhau. 

*Khi bạn đã sẵn sàng chuyển sang ăn chay healthy đủ chất để cải thiện sức khoẻ, hãy xem thông tin chi tiết về khoá học & cách thức đăng ký tại đây. 

Kết luận & lời nhắn nhủ

Và trên đây là 9 hiểu lầm phổ biến nhất của số đông mọi người về ăn chay và sự thật đằng sau chúng mà ít người biết đến. Mình nhận ra những sự thật ấy trong hành trình 7 năm học hỏi & thực hành chế độ ăn này. 

Hi vọng là những chia sẻ trong bài viết hôm nay sẽ giúp bạn có thêm sự tự tin để chuyển sang 1 chế độ ăn thiện lành – không những tốt cho sức khoẻ, mà còn giúp bảo vệ môi trường.

Lời nhắn: 

– Nếu bạn thấy những nội dung mình chia sẻ hôm nay là hữu ích, hãy tặng mình 1 nút like và lan toả đến với những người cần nó. 

– Trong thời gian tới, mình sẽ gửi 1 email / tháng để chia sẻ với bạn về những câu chuyện, kiến thức, bài học hữu ích mà bản thân đúc rút được từ cuộc sống và công việc hàng ngày liên quan đến sức khỏe thể chất và tinh thần.

Chúng là những điều mình chưa tiện chia sẻ ở bất cứ nền tảng mạng xã hội nào khác. Nếu bạn muốn nhận email từ mình, thì có thể đăng ký tại đây.

Cảm ơn bạn đã ghé thăm và chúc bạn 1 ngày an lành. 

Ngọc Vũ.